Nguyễn Quang Dy
1-7-2016
“Sự kiện, các bạn, sự kiện!” (Harold
Macmillan)
Có những sự kiện làm
thay đổi dòng chảy lịch sử và số phận các chính khách, dẫn đến hệ quả khôn
lường. Có những ngày phán quyết (day of reckoning) làm khủng hoảng lòng tin hay
khôi phục lòng tin. Hãy lấy vài ví dụ để minh họa.
Brexit & tương
lai nước Anh
Cuộc trưng cầu dân ý
về “Brexit” tại nước Anh (23/6/2016) là một ví dụ điển hình. Xã luận báo
Observer (26/6/2016) đã gọi sự kiện này là một “siêu bão” (mega storm / super
typhoon) làm thay đổi đột ngột bức tranh chính trị, kinh tế, xã hội của nước
Anh. Nó làm bộc lộ một đất nước đang bị chia rẽ sâu sắc, do những khác biệt của
dân chúng về thu nhập, giáo dục, dân tộc và địa lý… Phe ly khai của Ukip (UK
Independence Party) đã tạo ra một cơn sốc chính trị lớn nhất Châu Âu, kể từ sau
sự kiện Bức tường Berlin
bị sụp đổ.
Sau siêu bão này là
một đất nước được mô tả với đặc điểm nổi bật là “bấp bênh và bất ổn định”.
Trước mắt nước Anh là một con đường đầy bất ổn cho người dân, với một sự dẫn
dắt không đáng tin cậy. Bức tranh nước Anh đã bị thay đổi triệt để về gam màu
chính trị, mang nhiều thương tích do hệ quả khôn lường của cơn bão Brexit.
Hoảng hốt vì sợ phe
Ukip trỗi dậy và bị đảng Lao động (đối lập) chèn ép, nên năm 2013 thủ tướng
Cameron đã hứa sẽ trưng cầu dân ý, mà không nghĩ đến hậu quả. Có thể Cameron sẽ
đi vào lịch sử như là người đã gây ra sự đổ vỡ của nước Anh. Cameron kêu gọi
trưng cầu dân ý để gạt bỏ sự chống đối của Ukip, nhưng khi dân Anh đổ xô đi bầu
với tỷ lệ cao nhất trong 20 năm qua, thì chính Cameron lại bị Ukip gạt bỏ (buộc
phải từ chức).